Ik maak nu al meer dan tien jaar deel uit van het zogenoemde PBO van RTVA. Het PBO (Programma Beleidsbepalend Orgaan) is in 2006 door de gemeente ingesteld, met als taak er op toe te zien dat RTVA voldoet aan de regels van de Mediawet. Ik ben ooit eens benoemd door de toenmalige wethouder Frans Hellendal, evenals mijn medelid van het eerste uur Peter Le Cuivre. De opvolgers van Frans Hellendal vonden vervolgens dat het PBO zelf maar leden moest zoeken.
RTVA is onderdeel van de publieke omroep en moet daarom alle doelgroepen evenredig goed bedienen. Dus zoveel procent sport, zoveel procent cultuur, actualiteit, religie, jeugd, immigranten en ga zo maar door. Het PBO hoort daarom een afspiegeling te zijn van de Amstelveense bevolkingssamenstelling. Jaarlijks stelt het PBO een verslag op, waarin wordt vermeld in hoeverre RTVA heeft voldaan aan de mediawet.
In de afgelopen jaren heb ik diverse malen geklaagd over een te beperkt aanbod van sport, namelijk ver beneden de richtlijnen van het Commissariaat voor de Media. En om toch maar aan het vereiste percentage voor sport te komen is de secretaris van het bestuur Dirk Landsaat de rubriek Amstelveen live Sport begonnen, waarin hij eens per 14 dagen iemand uit de sport interviewt. RTVA moet het hebben van vrijwilligers en stagiaires en dat heeft zo zijn beperkingen, waardoor men nog wel eens tekort schoot in het behalen van de doelstellingen.
Stormen
In de 12 jaar van zijn bestaan heeft RTVA al heel wat stormen moeten trotseren. Een daarvan was een conflict tussen hoofdredacteur en bestuur. De hoofdredacteur wilde tegelijkertijd ook directeur worden. Dat mag niet volgens de wet, want in de publieke omroep dient de journalistiek gescheiden te blijven van de organisatie en de commercie. Merkwaardig was dat een deel van de redacteuren/medewerkers zich achter de hoofdredacteur opstelde. Het conflict met het bestuur liep zo hoog op, dat wij als PBO te hulp werden geroepen. Het was een volstrekt overbodig conflict en ik heb nooit begrepen, waarom de hoofdredacteur en zijn redactie controle wilden hebben over de commercie (lees inkomsten), terwijl ze wisten dat de wet dit verbiedt.
De hoofdredacteur kwam zelf uit de Hilversumse publieke omroep voort en moest weten dat wat hij wilde niet is toegestaan op straffe van het verlies van de uitzendlicentie. Mijn mond viel evenwel open van verbazing toen wij een brief ontvingen van een raadslid met een dringende oproep de hoofdredacteur en redactie hun zin te geven. Ik heb het raadslid maar een briefje geschreven dat ik het heel gek vond dat een raadslid ons vraagt de wet te overtreden en te handelen in strijd met de journalistieke erecode. Maar als dat dan toch moest zouden we natuurlijk wel het Commissariaat moeten informeren, dat dan prompt de licentie zou intrekken. Natuurlijk nooit meer een reactie gekregen. Maar het geeft wel een onthutsend beeld van dit raadslid dat zo nodig moet handelen, zonder verstand van zaken te hebben. Ik heb dat vaker gezien.
Werkgroep
Die gemeenteraad heeft nu een werkgroep ingesteld die zich moet buigen over de toekomst van RTVA, in combinatie met het probleem van de verschraling van onafhankelijke journalistiek. Dat laatste is een groot probleem. Sommige gemeenten hebben zelfs een journalist ingehuurd om verslagen te maken van raadsvergaderingen en die te publiceren, o.a. in Oudewater, Maastricht en Heerenveen. Leiden trekt zelfs 250.000 euro uit voor het Leids Mediafonds.
Het werkgroepje dat Amstelveen heeft ingesteld bestaat uit raadsleden. Nou dan weet ik het wel. Veel gepraat, weinig kennis. De enige die verstand van (de nieuwe) media heeft is er op verzoek van AVA uitgeknikkerd, zoals www.amstelveenblog.nl onlangs bekend maakte. Zonder er bij te zijn kan ik wel bedenken wat er wordt geroepen als de (veel te lage) subsidie van de gemeente aan de orde komt. “De gemeente moet er op toezien dat het geld goed wordt besteed en moet een man/vrouw in het bestuur hebben”. Heel fijn, maar dat mag ook niet, aldus de mediawet. En eigenlijk heeft de gemeente al zeven toezichthouders benoemd, alleen weet men dat niet meer.
Effectiever
Waarom niet onder leiding van de betreffende wethouder een paar erkende journalisten en uitgevers bijeengeroepen om een middagje te discussiëren over de vraag hoe de onafhankelijke journalistiek voor Amstelveen het beste behouden kan blijven? Dat werkt sneller, goedkoper en effectiever.
Ik ben bang dat commerciële partijen de discussie over de lokale (onafhankelijke) journalistiek aangrijpen om hun greep op de media te versterken. RTVA lijkt een aantrekkelijke prooi. Zij denken dat zij met de gemeentelijke subsidie dan goed uit de voeten kunnen. Ik zal ze uit de droom helpen. Een overheid mag helemaal geen commerciële TV zender subsidiëren. Het Commissariaat voor de media zal meteen de licentie intrekken. Daar zit je dan met je dromen, maar wel zonder een Amstelveense Radio- en TV-zender.
Amstelveen, 20 augustus 2018 Frits Suèr
